Janusz Korczak ...

Linki

Ashley...

Wiadomości: Top »
"Po drugiej stronie okna" - o wizji ulepszania świata Janusza Korczaka.

O idei przebudowy świata, której przez całe życie hołdował wybitny pedagog Janusz Korczak opowiada książka Anny Czerwińskiej-Rydel "Po drugiej stronie okna" skierowana do młodych czytelników. W sierpniu tego roku minęła 70. rocznica śmierci Starego Doktora.

"Wzywam o prawa dziecka. Może ich jest więcej, ja odszukałem trzy zasadnicze: prawo dziecka do śmierci, prawo dziecka do dnia dzisiejszego, prawo dziecka, by było tym, kim jest" - pisał Janusz Korczak (Henryk Goldszmit) w broszurze "Jak kochać dziecko".

To właśnie bezgraniczna miłość Starego Doktora do dzieci sprawiła, że poświęcił im on całe swe życie. Już w młodości zaczął interesować się losem najbiedniejszych i najbardziej bezbronnych.

Jako młody chłopiec miał łagodne usposobienie, a jego ulubioną zabawą było układanie klocków. - Babciu, ja cały świat układam z moich klocków - mówił do babci Emilii, która nazywała wnuczka "filozofem".

Mały Henryk marzył jednak o innej profesji - chciał być lekarzem i pisarzem. Obiecał sobie, że będzie zmieniał świat na lepsze. Był wrażliwy na ludzką niedolę, widział rzeczywistość w jaskrawych barwach.

Pewnego razu zwierzył się babci, że wymyślił plan przebudowy świata. - Bo wszystkiemu winne są pieniądze. Trzeba je wyrzucić. Wtedy nie będzie dzieci brudnych, obdartych i głodnych, z którymi nie wolno się bawić (...). I wszyscy będą wreszcie tacy sami. Dorośli i dzieci. Bogaci i biedni. Polacy i Żydzi - argumentował.

Po okresie nauki w gimnazjum Henryk zdecydował się na rozpoczęcie studiów medycznych. Chciał zostać pediatrą, aby poświecić się pracy z najmłodszymi. Jako student wiele z nimi przebywał, czytał im bajki, słuchał ich opowieści i zwierzeń - dzieci mu ufały. Henryk często ubolewał nad niedolą najmłodszych, starał się zrobić wszystko, aby poprawić ich los. Zwłaszcza tych najbiedniejszych.

Jako student medycyny i wychowawca kolonijny Korczak był zwolennikiem edukowania poprzez rozrywkę. Kłótliwym dzieciom proponował zabawę w sąd; głównymi bohaterami poszczególnych rozpraw byli oczywiście jego podopieczni.

Po uzyskaniu dyplomu ukończenia studiów medycznych Korczak zdecydował się podjąć wymagającą osobistego poświęcenia pracę jako lekarz w żydowskim szpitalu dla dzieci na ul. Śliskiej w Warszawie.

Szybko zdobył serca małych pacjentów i ich rodziców. "Matki powtarzały sobie, że doktor Korczak przyjdzie do dziecka i w dzień, i w nocy, a jak ktoś jest biedny, to za wizytę nie weźmie pieniędzy. Wzywały go więc, a on chodził, badał, leczył, uczył, jak karmić, jak ważyć - a przede wszystkim - jak kochać. Bo to interesowało go najbardziej" - pisze Czerwińska-Rydel.

Niedługo później poznał Stefanię Wilczyńską, wychowawczynię dzieci, z którą przyszło mu pracować aż do śmierci. Dla Wilczyńskiej Korczak był "bratnią duszą" przypominającą dużego chłopca z bródką i w okularach bez reszty oddanego zabawom z najmłodszymi.

Niebawem Korczak zamieszkał razem z dziećmi w Domu Sierot przy ul. Krochmalnej - "białym domu w szarej Warszawie". Aby jego najmłodsi lokatorzy przestrzegali "reguł mieszkaniowych" skorzystał z wcześniejszego doświadczenia dziecięcych sądów.

"Jeżeli ktoś zrobił coś złego, najlepiej mu przebaczyć. Jeżeli zrobił coś złego, bo nie wiedział, to już wie teraz. Jeżeli zrobił coś złego nieumyślnie, będzie w przyszłości ostrożniejszy. Jeżeli robi coś złego, bo mu się trudno przyzwyczaić, będzie się starał. Jeżeli zrobił coś złego, bo go namówili, już się nie będzie słuchał" - głosił opracowany przez pedagoga kodeks sądu koleżeńskiego.

W stosunku do podopiecznych zachowywał się jak ojciec. Robił wszystko, aby zapewnić im właściwy rozwój psychiczny oraz fizyczny; dbał o higienę dzieci, mierzył je i ważył, obcinał im włosy i paznokcie.

Wdrażał w życie oryginalne metody wychowawcze. Pewnego razu, gdy wezwano go do bójki dwóch chłopców, doświadczony pedagog odpowiedział: "Chłopcy muszą się bić (...). Trzeba tylko pilnować, żeby nie posuwali się za daleko. Podstawianie nogi jest nierycerskie, reszta - jak najbardziej".

Nawet po wybuchu wojny we wrześniu 1939 r. Korczak zachował spokój i dobry humor. Bawił się z dziećmi w zabawę wojenną polegającą na schodzeniu - na czas bombardowań - do schronu. Miał jednak wiele zmartwień, gdyż w Domu Sierot brakowało jedzenia. Co dzień Stary Doktor w mundurze oficera Wojska Polskiego wyruszał na ulice Warszawy z dużym workiem mając nadzieję na zdobycie pożywienia dla dzieci. Miał ich wówczas na wychowaniu prawie dwieście.

Po utworzeniu przez Niemców getta w Warszawie w 1940 r. wychowankowie Domu Sierot musieli zamieszkać w granicach zamkniętej dzielnicy żydowskiej, początkowo na ul. Chłodnej, następnie na ul. Śliskiej. Stary Doktor pracował także w przytułku na ul. Dzielnej.

Był już wówczas bardzo schorowany. Mimo piekła okupacji, wszechobecnej śmierci, którą można było spotkać codziennie na stołecznych ulicach, Korczak do końca wierzył w zapewnienia Niemców, że nie zlikwidują Domu Sierot.

Bardzo się jednak pomylił. 5 sierpnia 1942 r. wraz ze swymi wychowankami powędrował na Umschlagplatz, skąd odjeżdżały pociągi do Treblinki. Podczas transportu brał dzieci na ręce i przysuwał do niewielkiego okna, za którym można było ujrzeć inny, lepszy świat. - Dziecku potrzebny jest ruch, powietrze, światło - zgoda, ale i coś jeszcze. Spojrzenie w przestrzeń, poczucie wolności - otwarte okno - mówił niegdyś Stary Doktor.

Książka "Po drugiej stronie okna. Opowieść o Januszu Korczaku" ukazała się w serii "Biografie słynnych Polaków" nakładem wydawnictwa Muchomor.

>>>>

Wielki czlowiek w skali swiata a jeden z najwiekszych w Izraelu . I oczywiscie w Polsce . Nie trzeba zreszta mowic . Zycie swiadczy . Swiety czlowiek . Przeciez jego czyn nie jest czym innym niz czyn św. Maksymiliana ! :O)))

Polski franciszkanin otrzymał Order Uśmiechu

Mieszkający w USA 93-letni polski franciszkanin o. Łucjan Królikowski został odznaczony w niedzielę Orderem Uśmiechu. Międzynarodowe wyróżnienie otrzymał na wniosek pierwszoklasistów ze Szkoły Kultury i Języka Polskiego w Bridgeport w stanie Connecticut.

Uroczystość udekorowania sędziwego duchownego miała miejsce w bazylice św. Stanisława w Chicopee, w stanie Massachusetts, gdzie obecnie mieszka.

- Jestem bardzo wzruszony tą uroczystością, która skupia serca polskie i daje człowiekowi impuls, ażeby tę resztę swojego życia oddać Bogu i Ojczyźnie - powiedział o. Królikowski.

Wręczając franciszkaninowi order członek kapituły orderu w USA Chester Lobrow, wskazał na niezwykłość dokonań o. Królikowskiego, który opiekował się przez całe lata i przygotował do samodzielności 150 dzieci oraz porównywał go do Janusza Korczaka.

- Dbając o siebie i swoich najbliższych nie dostrzegamy, że są obok nas nieraz dzieci niechciane, pozbawione uśmiechu, czyjegoś serca. Warto się w tym miejscu zatrzymać - dać coś z siebie. Warto być dobrym, tak jak o. Łucjan - powiedział Lobrow.

Niedzielna ceremonia zgromadziła ok. 400 osób. Jej częścią było m.in. wypicie przez kawalera orderu bez skrzywienia się soku wyciśniętego z cytryny.

- Nigdy jeszcze nie widziałem tak wspaniałego uśmiechu. Ojciec Łucjan rozpromienił nim nas wszystkich" - zapewnił Tomek Moczerniuk przybyły na uroczystość specjalnie ze stanu New Jersey.

Łucjan Królikowski urodził się w roku 1919 w Nowym Kramsku. Jako student filozofii we Lwowie został w roku 1940 aresztowany przez NKWD i wywieziony na Syberię. Po zwolnieniu skończył Szkołę Podchorążych Artylerii w Kirgistanie po czym trafił na Bliski Wschód. Po studiach teologicznych w Libanie służył w armii gen. Andersa, gdzie był kapelanem. Później znalazł się pośród byłych zesłańców syberyjskich w polskim obozie w Tanzanii.

Po likwidacji obozu przebywające w nim dzieci miały zostać przewiezione do komunistycznej wówczas Polski. Aby temu zapobiec, o. Łucjan przemycił 150 sierot oraz półsierot najpierw do Włoch i Niemiec, a ostatecznie do Kanady. Kiedy zostały tam rozmieszczone w różnych szkołach opiekował się nimi do aż pełnoletniości.

Franciszkanin jest autorem książek "Pamiętnik sybiraka i tułacza", "Skradzione dzieciństwo" oraz "Miłość mi wszystko wyjaśniła. Przygody ducha".

W uznaniu za zasługi o. Łucjan otrzymał w roku 2007 Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Przyznano mu też honorowy tytuł Przyjaciela Szkoły Kultury i Języka Polskiego w Bridgeport.

Order Uśmiechu, który otrzymało dotąd 945 osób jest jedynym odznaczeniem przyznawanym wyłącznie na wniosek dzieci. ONZ nadała mu rangę międzynarodową.

Do grona Kawalerów Orderu Uśmiechu należą m.in.: Jan Paweł II, Dalajlama XIV, Matka Teresa z Kalkuty, Irena Sendlerowa, Anna Dymna, prof. Zbigniew Religa, Irena Santor, ks. Jan Twardowski, królowa Szwecji Sylwia oraz król Arabii Saudyjskiej Abd Allah ibn Abd al-Aziz as-Saud.

...

Ten ostatni dostal za sfinansowanie leczenia dziecka . Ta dynastia bynajmniej nie zasluzyla .
Ale nad wychowaniem polskich dzieci i żydowskich oczywiscie czuwa z nieba Janusz Korczak ! Sam przeciez doswiadczylem :0)))

73. rocznica likwidacji żydowskiej ochronki dla dzieci

Pamięć około stu żydowskich sierot z lubelskiej ochronki, rozstrzelanych w marcu 1942 r. przez hitlerowców, uczcili mieszkańcy Lublina. Przeszli oni w Marszu Pamięci trasą, którą Niemcy poprowadzili żydowskie dzieci na śmierć.

- Nie znamy nazwisk ani imion tych dzieci, ale wiemy, z relacji świadków, w jakich okolicznościach zginęli, co się wtedy wydarzyło. Chcemy o nich przypomnieć, chcemy, żeby pamięć o tej ochronce była w świadomości lublinian. Los dzieci, tych najbardziej niewinnych i bezbronnych ofiar wojny, jest szczególnie poruszający - powiedziała Agnieszka Zachariewicz z Ośrodka Brama Grodzka - Teatr NN, który jest organizatorem obchodów.

W Ośrodku młodzież lubelskich szkół uczestniczyła w zajęciach warsztatowych, podczas których zaprezentowano m.in. relacje świadków tamtych wydarzeń.

Marsz Pamięci rozpoczął się przy ul. Grodzkiej na Starym Mieście, w miejscu, gdzie niegdyś znajdowała się żydowska ochronka (sierociniec), a obecnie mieści się tam młodzieżowy dom kultury. Uczestnicy marszu przeszli do miejsca w dzielnicy Tatary, gdzie dzieci zostały rozstrzelane. Tam odczytano wiersz Arona Cejtlina "Imiona żydowskich dzieci". Następnie uczniowie, na białych kamykach wypisali imiona m.in. te, które wymienione są w wierszu i kamyki złożyli w miejscu egzekucji żydowskich sierot. - To nawiązanie do żydowskiej formy upamiętniania zmarłych – dodała Zachariewicz.

Żydowska ochronka w Lublinie mieściła się w dwupiętrowym budynku przy ul. Grodzkiej. Było tam dziewięć sypialni, dwa pokoje stołowe, sala rekreacyjna. Dzieci z sierocińca chodziły do szkół powszechnych, mniejsze uczęszczały do przedszkola, które zorganizowano na miejscu.

Nie wiadomo dokładnie, ile osób w czasie wojny przebywało w ochronce. Według relacji świadków w budynku przeznaczonym dla 30 osób, mogła być nawet ponad setka dzieci w wieku od kilku miesięcy do 10 lat. Były tam też osoby starsze i chore. Wielu rodziców umieszczało dzieci w tym sierocińcu w nadziei, że tam będą bezpieczne.

Do egzekucji żydowskich dzieci z ochronki doszło prawdopodobnie 24 marca 1942 r. w czasie likwidacji getta w Lublinie. Wszystkie dzieci wywieziono samochodami ciężarowymi lub poprowadzono pieszo poza miasto, na łąki (obecnie teren dzielnicy Tatary) i zamordowano. Z dziećmi zginęły też trzy opiekunki, które nie chciały opuścić swoich podopiecznych: Anna Taubenfeld, Hanna Kupperberg i panna Rechman.

Po wojnie ekshumowane ciała żydowskich sierot złożono we wspólnej mogile na nowym kirkucie. Na budynku dawnej ochronki umieszczona została tablica informacyjna w języku polskim i jidysz.

Ośrodek Brama Grodzka Teatr NN od wielu lat w rocznicę likwidacji ochronki organizuje Marsze Pamięci, a także inne działania edukacyjne służące upamiętnianiu żydowskich dzieci. W poprzednich latach młodzież uczestniczyła w akcji pisania listów do dzieci z ochronki i w malowaniu Murali Pamięci - graffiti na murach szkół znajdujących się w pobliżu miejsca, gdzie niegdyś naziści dokonali egzekucji żydowskich dzieci.

Przed wojną wśród ponad 110 tys. mieszkańców Lublina 40 tys. stanowili Żydzi. Dzielnica żydowska, w której hitlerowcy utworzyli getto, rozciągała się wokół Zamku.

Akcja likwidacji getta rozpoczęła się w nocy z 16 na 17 marca 1942 r. Hitlerowcy wypędzali ludzi z domów. Zniedołężniałych i chorych zabijali na miejscu. Pierwszy transport wywiezionych stąd Żydów do obozu zagłady w Bełżcu liczył ok. 1,5 tys. osób. Do połowy kwietnia 1942 r., naziści wywieźli do Bełżca ponad 26 tys. osób.

Po wywiezieniu mieszkańców getta do obozów zagłady, ponad 200 budynków - domy, synagogi, kamienice - zburzono. Dzielnica nigdy potem nie została odbudowana. Obecnie na tym miejscu jest Plac Zamkowy.

...

Nie tylko Korczak oczywiscie prowadzil ochronke . Byl wzorem dla innych .