Mikołaj Kopernik .

Linki

Ashley...

540 lat temu urodził się jeden z największych astronomów świata

540 lat temu urodził się Mikołaj Kopernik. Jego teoria heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego była rewolucją nie tylko w astronomii, ale dla całego postrzegania miejsca człowieka we Wszechświecie, ze skutkami filozoficznymi, religijnymi, a nawet politycznymi.

Mikołaj Kopernik przyszedł na świat w Toruniu 19 lutego 1473 roku w domu przy ul. Św. Anny (obecnie: ul. Kopernika). Był synem kupca krakowskiego (o takim samym imieniu jak słynny astronom - Mikołaj), który w ramach prowadzonego handlu przeniósł się z Krakowa do Torunia. Natomiast matka naukowca, Barbara, pochodziła z rodziny Watzenrode, związanej z Toruniem od dłuższego czasu.

Kopernik został wysłany na studia do Krakowa i na wydziale sztuk wyzwolonych Akademii Krakowskiej studiował od 1491 do 1495 roku. Później kontynuował studia na uczelniach włoskich, w Bolonii (prawo), Padwie (medycyna) i Ferrarze (prawo), przebywał także w Rzymie. Działo się to w latach 1496 - 1503.

Po powrocie z Włoch przez kilka lat mieszkał w Lidzbarku Warmińskim, gdzie rezydował jego wuj Łukasz Watzenrode, który był biskupem warmińskim. Właśnie w Lidzbarku około 1509 roku opracował pierwsze zarysy swojej teorii heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego.

Kolejny etap swojego życia spędził we Fromborku, gdzie mieszkał na wzgórzu katedralnym. Z Fromborkiem był związany do końca życia (zmarł 24 maja 1543 roku), z kilkuletnimi przerwami na pobyt w Olsztynie.

Najsłynniejszym dziełem Kopernika jest "De revolutionibus orbium coelestium" ("O obrotach sfer niebieskich"), które zostało opublikowane w 1543 roku. Przedstawił w niej teorię heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, burzącej dotychczasowe poglądy. Według Kopernika to Ziemia i inne planety krążą wokół Słońca, a nie Słońce i planety wokół Ziemi, jak głosił obowiązujący w czasach średniowiecza model wyjaśniający budowę świata.

Mimo, że teoria Kopernika nie została początkowo przyjęta przychylnie, to wpłynęła na sposób patrzenia na miejsce naszej planety i człowieka we Wszechświecie. Zapoczątkowała tzw. rewolucję kopernikańską, szczególnie w naukach ścisłych.

Za czasów Kopernika technika nie pozwalała na dostarczenie przekonujących dowodów obserwacyjnych na słuszność idei polskiego astronoma, ale po zastosowaniu przez Galileusza teleskopu do obserwacji nieba (w 1609 roku), kolejne wieki przyniosły takie dowody. Ostateczne jej potwierdzenie nastąpiło gdy zmierzono paralaksy gwiazd (niewielkie zmiany pozycji gwiazd na niebie w ciągu roku spowodowane ruchem Ziemi po orbicie).

W czasie swojej działalności Kopernik zgromadził spory księgozbiór, który w większości uległ rozproszeniu i częściowo zniszczeniu po śmierci naukowca. Większość książek trafiała do biblioteki kapitulnej we Fromborku, skąd zostały wywiezione do Szwecji przez wojska Gustawa Adolfa i Karola XII. Być może dzięki temu niektóre z tych ksiąg przetrwały do naszych czasów.

Kopernik był nie tylko astronomem, ale prawdziwym "człowiekiem renesansu", bowiem działał także jako matematyk, lekarz, prawnik, ekonomista, a także próbował swoich sił w przekładach literatury.

Opracował "Traktat o monetach". Wygłosił go publicznie na zjeździe stanów Prus Królewskich w Grudziądzu (1522 rok). Kopernik zauważył, że jeżeli na rynku istnieją dwa rodzaje pieniądza, z których jeden jest postrzegany jako "lepszy", to będzie on gromadzony, a na rynku pozostanie głównie "gorszy", co można w skrócie opisać regułą: "pieniądz gorszy wypiera lepszy". To prawo ekonomii znane jest jako prawo Kopernika-Greshama.

W czasie swojej kariery zawodowej Kopernik pełnił funkcje takie jak sekretarz biskupa warmińskiego, lekarz biskupa warmińskiego, administrator dóbr kapituły warmińskiej (m.in. umacniał zamek olsztyński), komisarz Warmii, poseł oraz sporadycznie różne inne funkcje. Brał udział w wielu czynnościach dyplomatycznych i administracyjnych, w zjazdach stanów Prus Królewskich, sejmie krakowskim, reprezentował kapitułę podczas negocjacji z Zakonem Krzyżackim w sprawie zwrotu Braniewa.

W roku 2005 zakończyły się prace archeologiczne katedrze we Fromborku, kierowane przez prof. Jerzego Gąssowskiego. W ich ramach prawdopodobnie odnaleziono grób i czaszkę Mikołaja Kopernika (aczkolwiek istnieją kontrowersje co do identyfikacji), na podstawie której dokonano rekonstrukcji prawdopodobnego wyglądu twarzy słynnego astronoma.

Imię Kopernika noszą duże kratery na Księżycu i Marsie, planetoida o numerze 1322, sztucznie otrzymany pierwiastek Copernicium (CN). Nadawano je również różnym projektom naukowym (np. OAO-3 Copernicus - amerykański satelita do obserwacji w nadfiolecie i zakresie rentgenowskim, Kopernik 500 - radziecki satelita do badania promieniowania Słońca powstały przy współpracy z polskimi naukowcami).

W Toruniu istnieje Uniwersytet Mikołaja Kopernika (UMK), a w Warszawie Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk (CAMK PAN), oraz popularyzatorski ośrodek Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Imię astronoma nosi także wiele szkół.

UMK stworzył portal internetowy zawierający wiele informacji na temat Kopernika, dostępny pod adresem http://copernicus.torun.pl/.

>>>>

Tak wielki Polak ! Symbol nie tylko nauki ale tez WIELKIEJ WOLNOSCI JAKA BYLA WTEDY W POLSCE ! Gloszenie teorii grozilo wtedy smiercia glownie ze strony zawistnych ,,kolegow naukowcow'' ktorzy od razu robili z tego herezje . A w Polsce mogl dzialac ! :O)))

Piekna rzezba ! I sztuka ma tu do powiedzenia duzo !

Naukowcy badają odręczne notatki. Prawdopodobnie to pismo Kopernika

Uczeni badają odręczne notatki - prawdopodobnie Kopernika

W książkach należących kiedyś do Mikołaja Kopernika badacze odnaleźli sześć glos, czyli notatek zapisanych na marginesie. Zdaniem uczonych istnieje duże prawdopodobieństwo, że napisał je Kopernik, ale by to potwierdzić, konieczne są badania.

Na zapiski na marginesie inkunabułu (tak nazywa się pierwsze druki) trafiły dwie uczone: prof. Teresa Borawska z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz prof. Zoja Jaroszewicz-Pieresławcew z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Inkunabuł należy do biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej "Hosianum" w Olsztynie. Obie uczone oraz dyrektor biblioteki ks. Tomasz Garwoliński rozpoczęli badanie odręcznych notatek. Prace, które mają rozstrzygnąć, czy notatki te skreślił Kopernik czy ktoś inny, zajmą kilka miesięcy.

- Wiadomo, że charakter pisma Kopernika zmieniał się z wiekiem, w młodości pisał inaczej niż na starość. To są żmudne dociekania, będziemy się skupiać przede wszystkim na porównywaniu tych słów z innymi odręcznymi i oczywiście istniejącymi zapiskami Kopernika - powiedziała prof. Jaroszewicz-Pieresławcew.

Obie uczone natknęły się na glosa przygotowując "Katalog starych druków" z XVI w. Przeglądając jeden z inkunabułów zwróciły uwagę na zapiski nakreślone pismem przypominającym charakter pisma Mikołaja Kopernika.

- Inkunabuł, który zawiera te glosa to opasłe tomisko złożone z kilku ksiąg, które bez wątpienia były w posiadaniu Kopernika. Wiemy też, że on z tych książek korzystał, że znajdowały się w jego bibliotece. Poza tym jedna z nich zawiera malowany ekslibris wuja Kopernika Łukasza Watzenrode - powiedziała prof. Jaroszewicz-Pieresławcew i dodała, że notki te znaleziono m.in. w traktacie prawnym oraz w księdze zawierającej sentencje Piotra z Lombardu.

Prof. Jaroszewicz-Pieresławcew podkreśliła, że przynależność tych ksiąg do Kopernika nie jest jednak wystarczającym powodem do stwierdzenia, że odnalezione słowa napisał Kopernik, ponieważ jeden z jego przyjaciół miał bardzo podobny charakter pisma.

Dyrektor Muzeum Archidiecezji Warmińskiej prof. Andrzej Kopiczko (placówka ta dysponuje rękopisami Kopernika) podzielił stanowisko prof. Jaroszewicz-Pieresławcew dotyczące dokładnego przebadania odnalezionych w inkunabule notatek. - Zdarzało się w przeszłości, że rękopis uważany za rękopis Kopernika, okazywał się nim nie być - przyznał prof. Kopiczko.

Prof. Stanisław Achremczyk, dyrektor olsztyńskiego Ośrodka Badań Naukowych, w którym od tego roku działa Pracownia Kopernikańska podkreślił, że odnalezienie glos pokazuje, że "w sprawie Kopernika wciąż może być coś do odkrycia".

- Gdyby się potwierdziło, że to zapiski Kopernika, byłaby to zupełnie fenomenalna sprawa - dodał.

W Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej "Hosianum" w Olsztynie są 324 inkunabuły i ok. 7500 starodruków.

....

Znakomita wiadomosc .

Przodkowie Mikołaja Kopernika nie pochodzili z Krakowa, a z Nysy
Pomnik Mokołaja Kopernika w Toruniu - Wojciech Kadras / Agencja Gazeta

Historyk prof. Krzysztof Mikulski badając genealogię rodu Mikołaja Kopernika, ustalił, że przodkowie astronoma nie wywodzili się z Krakowa, jak się dotąd uważało, ale raczej z Nysy. W ocenie Mikulskiego mitem jest też to, że astronom był najmłodszym dzieckiem.

Dzisiaj w olsztyńskim Ośrodku Badań Naukowych odbyła się konferencja naukowa poświęcona Mikołajowi Kopernikowi. Jej uczestnicy zgodzili się, że życiorys najsłynniejszego astronoma wciąż kryje wiele zagadek, które - co istotne - da się współcześnie wyjaśnić.

Jeden z prelegentów, prof. Krzysztof Mikulski poinformował na spotkaniu o swoich ustaleniach dotyczących pochodzenia rodziny astronoma. Dotychczas uważano, że przodkowie Mikołaja Kopernika przenieśli się do Torunia z Krakowa, a jeszcze wcześniej rodzina ta miała zamieszkiwać wieś "Koperniki". Stąd też niektórzy badacze wywodzili nazwisko "Kopernik".

W ocenie prof. Mikulskiego nazwisko "Kopernik" nie ma związku z nazwą miejscowości, ale z profesją, jaką się parali jej członkowie, tj. wydobywaniem i handlem miedzią. Tezę tę dodatkowo wspiera fakt, że badając genealogię Koperników z Krakowa, prof. Mikulski stwierdził, że człowiek uchodzący dotąd za dziadka astronoma był po pierwsze zbyt młody na to, by mieć syna odpowiadającego wiekiem ojcu astronoma, po wtóre pochodził ze zbyt niskiego stanu.

W świetle badań genealogicznych patrycjatu Torunia oraz rodów o nazwisku odpowiadającym dzisiejszemu "Kopernik" prof. Mikulski ustalił, że rodzina astronoma wywodziła się raczej z Nysy, gdzie wydobywano miedź i handlowano nią. Tam miał mieszkać dziadek astronoma, a jego syn (czyli ojciec Mikołaja) miał wyjechać na krótko do Krakowa, a następnie do Gdańska i Torunia, gdzie ostatecznie osiadł i ożenił się z Barbarą Watzenrode. - Data ślubu rodziców astronoma nie jest do końca jasna: uważa się, że był to rok 1460, w mojej ocenie mógł być 1459, ponieważ wtedy rodzina Watzenrode kupiła dom, który być może przekazano młodej parze - przyznał prof. Mikulski.

Za tym, że przodkowie Kopernika pochodzili z okolic Nysy, w ocenie prof. Mikulskiego świadczy także i to, że w rodzie tamtejszych Koperników (pisano: Koppersmed) występowało imię Andrzej, które potem otrzymał brat astronoma. - A imię to było rzadkie w ówczesnym Toruniu, tak więc ojciec astronoma mógł je nadać synowi, bo występowało ono w jego rodzinie - uważa prof. Mikulski.

Nowe ustalenia badacz poczynił także co do rodzeństwa astronoma. Dotychczas powszechnie uważano, że Mikołaj był najmłodszym z czwórki rodzeństwa. W ocenie prof. Mikulskiego to błąd wynikający stąd, że niektórzy badacze podają imiona dzieci Koperników alfabetycznie; dlatego najpierw pojawia się Andrzej, potem Barbara i Katarzyna, a na końcu Mikołaj. - Tymczasem to Barbara była najstarsza, prawdopodobnie była sporo starsza od rodzeństwa, potem urodziła się Katarzyna, a następnie Mikołaj i Andrzej. Andrzej był o dwa lata młodszy od Mikołaja - twierdzi prof. Mikulski i podaje, że dowodem na to jest m.in. to, że po zakończeniu szkoły przyparafialnej przyszły astronom dopiero za dwa lata pojechał, wspólnie z bratem Andrzejem, na studia do Krakowa. Te dwa lata - w ocenie badacza - Mikołaj mógł spędzić w szkole w Chełmnie.

Zdaniem prof. Mikulskiego rodzice Kopernika prawdopodobnie mieli znacznie więcej dzieci, ale wcześnie one zmarły, co było w ówczesnych czasach dość powszechne.

Swoje ustalenia dotyczące rodu Koperników i wczesnej młodości astronoma prof. Mikulski opisał w wydanej niedawno książce "Mikołaj Kopernik. Środowisko społeczne, pochodzenie i młodość". - Moim zdaniem jego życiorys wciąż kryje tajemnice - przyznał historyk.

Biorąca udział w konferencji kopernikańskiej dr Irena Makarczyk poinformowała, że jeszcze w tym roku ukażą się drukiem akta kapituły warmińskiej z okresu Kopernika (dr Makarczyk je opracowuje i przygotowuje do druku - red). W ocenie prof. Mikulskiego to wydawnictwo może dać "wiele nadziei badającym życiorys astronoma".

Środowisko badaczy kopernikańskich wciąż jest podzielone w ocenie tego, czy przed kilkoma laty we fromborskiej katedrze odnaleziono i wtórnie pochowano szczątki astronoma, czy może kogoś innego. Zdaniem dyrektora Ośrodka Badań Naukowych prof. Stanisława Achremczyka tylko odnalezienie ciała wuja Kopernika, biskupa Łukasza Watzenrode, utnie spekulacje (chodzi o porównanie DNA astronoma i jego wuja). "Staramy się o pieniądze na tego rodzaju badania we Fromborku, bo tam bez wątpienia jest pochowany bp Watzenrode, ale na razie bezskutecznie" - przyznał prof. Achremczyk.

>>>

Bardzo ciekawe!
Wspanialy przyklad rozkwitu Polski. Owocy Chrztu. Historia to ciag splatanych wlokien jak tkanina!