Fauna i flora Polski .

Linki

Ashley...

Naukowcy: w Europie żyją łosie z trzech linii genetycznych

Obecnie w Europie występują trzy różne linie genetyczne łosi: skandynawska, polsko-białoruska oraz wschodnia - wykazały najnowsze badania genetyczne, które przeprowadzili naukowcy z kilku krajów oraz USA pod kierunkiem dr Magdaleny Niedziałkowskiej z Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży.

Populacja skandynawska żyje w izolacji od pozostałych ze względu na warunki geograficzne, natomiast pozostałe mieszają się ze sobą, choć populacja polsko-białoruska wyróżnia się, jest genetycznie odrębna, dlatego warto ją chronić - poinformowała dr Niedziałkowska.

Wyniki badań opublikowano w prestiżowym czasopiśmie naukowym "Journal of Biogeography". Badania przeprowadzono we współpracy z prof. Krisem Hundertmarkiem z University of Alaska w Fairbanks, USA oraz naukowcami i przyrodnikami z 9 innych krajów Europy centralnej, północnej i wschodniej.

Zdobyta wiedza może być przydatna w kontekście pojawiających się pomysłów np. na przywrócenie możliwości polowania na łosie w niektórych regionach w Polsce czy planowania gospodarki łowieckiej - oceniła Niedziałkowska.

Łosie w Polsce są zwierzętami łownymi, ale nie wolno na nie polować, bo chroni je moratorium na odstrzał wprowadzone w 2001 r. przez ministra środowiska. W 2014 r. minister rozważał zniesienie tego moratorium, jednak po protestach od pomysłu odstąpiono.

Naukowcy przeprowadzili analizy mitochondrialnego DNA (mtDNA) 650 łosi z 16 populacji z całej Europy. - Wykazano, że obecnie istnieją trzy linie genetyczne łosia w Europie: zachodnia, która zamieszkuje niemal wyłącznie Skandynawię i Finlandię, centralna obejmująca swym zasięgiem głównie Polskę i Białoruś oraz wschodnia, występująca w centralnej i wschodniej części kontynentu - poinformowała dr Niedziałkowska. Wskazała, że w części kontynentalnej łosie swobodnie się przemieszczają na duże odległości, zaś łosie skandynawskie nie mieszają się z pozostałymi. Główną naturalną przeszkodę stanowi Morze Bałtyckie.

Naukowcy ustalili, że linie genetyczne łosi wyewoluowały w trakcie ostatniego zlodowacenia - ok. 28 tys. lat temu i pochodzą z trzech obszarów występowania tych zwierząt: położonego w południowo-zachodniej Europie, w centralnej Europie - w okolicach Karpat, oraz w Europie wschodniej i południowo-wschodniej.

- Po ustąpieniu lodowca łosie zwiększyły zasięg występowania w Europie. Populacja europejskich łosi zaczęła się zmniejszać dopiero w ciągu ostatnich dwóch tysięcy lat - poinformowała Niedziałkowska. Obecnie w Europie na zachód od Polski łosie niemal nie występują. Także południe Europy nie jest teraz naturalnym miejscem występowania łosia, bo lubią chłodny klimat.

- Do tej pory wszystkie dane o zasięgu występowania tego gatunku podczas maximum ostatniego zlodowacenia (19 tys. – 27 tys. lat temu) oraz niedługo po jego ustąpieniu, pochodziły z materiałów paleontologicznych. Na tej podstawie stwierdzono, że łoś w trakcie ostatniego zlodowacenia występował na Półwyspie Apenińskim, Bałkanach oraz w okolicach Karpat. Przypuszczalnie jednak zasięg łosia w tym okresie mógł być znacznie większy, ponieważ na znacznych obszarach Europy wschodniej i południowo-wschodniej istniały odpowiednie warunki klimatyczne i siedliskowe dla wielu gatunków borealnych. Do tej pory nie było jednak żadnych badań genetycznych łosia w skali całego europejskiego zasięgu, które pozwoliłyby odtworzyć historię tego gatunku od okresu ostatniego zlodowacenia - podkreśliła Niedziałkowska.

Gdy lodowiec ustąpił, łosie zasiedliły północ Europy, poszczególne linie genetyczne spotykały się ze sobą w bardzo wąskiej strefie kontaktu, która znajdowała się na styku granic: Norwegii, Szwecji i Finlandii, oraz w drugiej - szerszej - w centralno-wschodniej części kontynentalnej Europy.

Badania zostały sfinansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

...

Warto wiedziec .

Tatrach pojawiły się bobry, pierwszy raz w historii

W Tatrach pojawiły się bobry, to pierwsza w historii kolonia tych zwierząt. Żeremie i charakterystyczne dla bobrów rozlewisko pojawiły się w okolicach Łysej Polany, na początku szlaku do Morskiego Oka.

To pierwsze zaobserwowane stanowisko bobra w Tatrzańskim Parku Narodowym, a być może nawet w całych Tatrach. "Na Podtatrzu znajdują się stanowiska tych zwierząt, ale w samych górach, to lokalizacja pionierska" – powiedział leśniczy z obwodu Morskie Oko, Marcin Strączek-Helios.

Po raz pierwszy nadgryzione przez bobry drzewa leśniczy zaobserwowali nad potokiem Palenica w październiku ub.r. "Ślady obecności tych zwierząt w krótkim czasie zaczęły być coraz liczniejsze. Niektóre drzewa zostały ścięte i ogryzione z kory, inne – wciągnięte do potoku" – opowiadał leśniczy.

Ścięte drzewa, głównie olchy o średnicy kilkunastu centymetrów, posłużyły bobrom do budowy tamy. Jedną żerdź bobry ścięły i ściągnęły ze stoków Łysej Skałki (1129 m n.p.m). Dotychczas płytka woda w potoku spiętrzyła się i obecnie przekracza półtora metra głębokości, a powstałe rozlewisko ma ok. 10 m szerokości i jest dobrze widoczne z mostku na drodze wiodącej do Morskiego Oka.

Żaden z leśników z TPN nie wiedział jeszcze bobrów; dwa osobniki nagrała tzw. fotopułapka, którą zainstalowali obok żeremia. "Obecnie nie można stwierdzić z pełną dokładnością, czy jest to dzieło tylko dwóch wspomnianych osobników, czy też bobrów żyje tu więcej. Trudno również dociec, skąd przybyły, choć można przypuszczać, że ze Słowacji, z rejonu Podspadów, gdzie w ostatnich latach obserwowano je na rzece Białka" – powiedział leśniczy.

Bóbr jest zwierzęciem ściśle chronionym. Bobry prowadzą nocny tryb życia. Populacja tych zwierząt w Polsce w ostatnich latach rośnie, a bobry powodują coraz większe straty w rolnictwie i gospodarstwach rybnych. Tylko w woj. warmińsko-mazurskim w ubiegłym roku straty spowodowane przez bobry oszacowano na 3 mln zł.

...

Witamy

Jak to bylo ? Tajemnice wiklinowej zatoki ?